Ksiądz Profesor zwyczajny emerytowany Doktor habilitowany
Urodził się w miejscowości Regimin Województwa Mazowieckiego dnia 13 maja 1933 roku. W roku 1941 wysiedlony przez Niemców do Generalnego Gubernatorstwa zamieszkał z rodzicami i rodzeństwem w Rawie Mazowieckiej. W roku 1950 wstąpił do Zgromadzenia Pasjonistów a w dniu 2 lutego 1957 roku został wyświęcony na kapłana. W roku 1967 został powołany przez przełożonego generalnego do Rzymu, jako członek zespołu ekspertów do przygotowania Soborowej odnowy Zgromadzenia. W latach 1968/1969 pracował w duszpasterstwie w Polsce. W 1994 roku został wybrany na przełożonego Polskiej Prowincji.
Szkołę podstawową i średnią ukończył w 1950 roku w Rawie Mazowieckiej, studia seminaryjne filozofii i Teologii w Zgromadzeniu Pasjonistów w roku 1957. W następnym 1958 roku rozpoczął studia Historii Kościoła na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, gdzie w roku 1962 otrzymał Doktorat na podstawie rozprawy: "Cardinal Hosius Legate to the Council of Trent". W dniu 24 maja 1975 roku habilitował się w oparciu o rozprawę: "Papiestwo-Polska, 1548-1563. Dyplomacja." Tytuł naukowy Profesora nadzwyczajnego otrzymał w dniu 11 stycznia 1986 roku, a w dniu 1 lutego 1998 roku Profesora zwyczajnego.
Powróciwszy z Rzymu do Polski wykładał w latach 1962-1966 Historię Kościoła, Archeologię, język łaciński i angielski w Wyższym Seminarium Zgromadzenia Pasjonistów w Przasnyszu. W roku 1969 został zaangażowany przez rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na stanowisko starszego asystenta w Instytucie Historii Kultury Średniowiecznej i redaktora Encyklopedii Katolickiej. W roku 1972 został mianowany adiunktem Katedry Historii Kościoła w Średniowieczu. W okresie od roku 1976 do dnia 30 września 1998 roku, czyli do przejścia na emeryturę, był kierownikiem Katedry Historii Teologii. Prócz tego w latach 1976-1977 był dyrektorem Instytutu Historii Kościoła, 1977-1979 prodziekanem Wydziału Teologicznego, 1981-1983 prorektorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego do spraw młodzieży akademickiej. Promował 40 Magistrów, 5 Licencjatów i 3 Doktorów. Nadto recenzował 36 rozpraw magisterskich i licencjakich, 6 doktorskich, oraz dorobek naukowy w jednym przewodzie habilitacyjnym i jednym profesorskim.
W semestrze jesienno-zimowym 1980/1981 roku wykładał Historię Kościoła w Polsce na Newman College Edmonton (Canada). W latach 1984-1995 kontynuował wydawanie w Polskim Instytucie Historycznym w Rzymie, ufundowanym przez Karolinę Lanckorońską, serię "Elementa ad fontium editiones" i zaczął wydawanie serii "Acta Nunciaturae Polonae", której do roku 1994 wyszło 11 tomów, w tym 4 w jego opracowaniu. W tymże czasie korzystał z Archiwum i Biblioteki Watykańskiej oraz innych archiwów i bibliotek Rzymu, Neapolu, Mediolanu, Aquilei, Imoli, Cezeny, Bolonii, Turynu, Rimini, Berlina, Monachium, Gothy, Simancas i Toledo. Współpracował z "Deutsches Historisches Institut" w Rzymie, jak również z historykami Mediolańskiej "Accademia di S. Carlo Borromeo", oraz z "Rivista di Storia della Chiesa in Italia". W roku 1995 ponownie powróciwszy do Polski wykładał Historię Teologii w Instytucie Historii Kościoła, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1973), Lubelskiego Towarzystwa Naukowego (1977), "Accademia di S. Carlo Borromeo" (1978), "Pontificio Comitato di Scienze Storiche" (1983), Komisji Historii Odrodzenia i Reformacji przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk (1984), Komisji Historii Porównawczej Kościołów przy tym samym Komitecie (1996), Sekcji Nauk Historycznych przy Komisji Nauki Wiary Konferencji Episkopatu Polski (1996).
Doktor habilitowany nauk teologicznych w zakresie historii - historii Kościoła.
Własny kierunek badań: relacje między Polską i Stolicą Apostolską w epoce nowożytnej (XVI-XVIII w.).
Propozycja wykładu monograficznego 2000/2001: Kościół Polski XVI wieku w relacjach dyplomatów papieskich.
Seminarium: relacje między Polską i Stolicą Apostolską w epoce nowożytnej (XVI-XVIII w.).
Monografie: Cardinal Hosius Legate to the Council of Trent. Rome 1967; Katalog rękopisów Biblioteki Seminarium Duchownego w Lublinie. Lublin 1974-1975 [Nadbitka z: Archiva, Biblioteki i Muzea Kościelne (ABiMK) tom 28-30]; Papiestwo-Polska, 1548-1563. Dyplomacja. Lublin 1977; Acta Nuntiaturae Polonae. T. 1. De fontibus eorumque investigatione et editionibus. Instructio ad editionem. Nuntiorum series chronologica. Romae 1990.
Wydania: Korespondencja Stanisława Hozjusza, kardynała i biskupa warmińskiego. T. 3 (1558-1563). Część I (10.V.1558-31.VIII.1560). Studia Warmińskie (SW) 17(1980); Brevia Romanorum Pontificum ad Poloniam spectantia. T. 1. Brevia saeculi XV. Elementa ad fontium editiones. T. LXIV. Romae 1986. Acta Nuntiaturae Polonae. T. 2: Zacharias Ferreri (1519-1521) et nuntii minores (1522-1553) Romae 1992; T. 3/1. Aloisius Lippomano (1555-1557). Romae 1993; (Z M. Korolko:) Acta Nuntiaturae Polonae. T. 9. Vincentius Lauro (1572-1578), Vol. 1 (25.VII.1572-30.IX.1574) Romae 1994.
Artykuły: Quarrel concerning the cardinalate of Hosius. Sacrum Poloniae Millennium 8-9(1962)207-248; Teologia Soboru w ujęciu kardynała Hozjusza. Ateneum Kapłańskie (AK) 66(1963)161-167; La passione di Cristo nella poesia di A. Mickiewicz. Fonti Vive (FV) 10(1964)33-56, 143-156; Imć Pana starosty płockiego Jędrzeja Sieprskiego z Gulczewa żywota opisanie. Notatki Płockie 4(1966)41-44; Gli antichi Polacchi e il Crocifisso. FV 12(1966) 257-268; Jak prapolacy przyjęli wiarę w Jezusa Ukrzyżowanego Homo Dei 26 (1967)151-156; Polacy na Soborze Trydenckim. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne KUL (RTK) 15,4(1968)89-105; Geneza wyboru Stanisława Hozjusza na legata papieskiego Soboru Trydenckiego. Studia Warmińskie (SW) 7(1970) 119-139; Ideał biskupa w życiu i nauce Stanisława Hozjusza. Tamże, s. 189-225; Pogląd Stanisława Hozjusza na język narodowy w liturgii. Tamże, s. 361-363; La devozione mariana in Polonia. Mater Ecclesiae 7(1971)165-169; Król i nuncjusz. Zygmunt August i Berard Bongiovanni w latach 1560-1563. W: Studia i materiały. Instytut Studiów Kościelnych. Rzym 1972, s. 43-68; Studia nad rękopisami nowożytnymi Biblioteki Seminarium Duchownego w Lublinie. ABiMK 25(1972)209-228; Stan przygotowania do druku korespondencji nuncjuszów w Polsce do roku 1572. Studia Źródłoznawcze 18(1973)199-206; Lekowo. Dzieje kościoła i parafii. Studia Płockie 1(1973)195-262; Geneza nuncjatury polskiej. Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Humanistyka. 16,2(1974)123-132; Bibliografia. W: B. Kumor, Z. Obertyński [red.:] Historia Kościoła w Polsce. T. 1. Część 1-2. Poznań 1974; Próby wprowadzenia zgromadzenia oo. pasjonistów do Polski w roku 1782. Roczniki Humanistyczne KUL 22,2(1974)47-59; Czytelnictwo i biblioteki u kanoników regularnych lateraneńskich kongregacji Bożego Ciała w Krakowie. W: Z. Jakubowski [red.:] Kanonicy Regularni Lateraneńscy w Polsce. Studium z dziejów Kongregacji Krakowskiej. Kraków 1975, s. 51-72; Nauczanie przedmiotów teologicznych w Akademii Zamojskiej. W: M. Rechowicz [red.:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce. T.1. Część 2. Lublin 1975, s. 41-50; Nauka i nauczanie u kanoników regularnych. Tamże, s. 451-507; Kardynał John Król i jego zasługi dla Polonii Amerykańskiej. Zeszyty Naukowe KUL (ZNKUL) 21,3-4(1978)108-113; Lata Święte w XV i XVI wieku. RTK 23,4(1976)11-24; Reformacja, reforma katolicka, kontrreformacja. Dzieje nomenklatury i próba uściślenia pojęć. RTK 24,4(1977)223-249; L'Istituto di Storia della Chiesa presso l'Universita Cattolica di Lublino. Rivista di Storia e Letteratura Religiosa 14(1978)331-337; Wspólnoty w dziejach Kościoła. W Drodze 7,5(1979)47-56; San Carlo Borromeo, esponente della politica pontificia verso l'Europa Centro-Orientale. W: Accademia di San Carlo. Inaugurazione. Milano 1978, s. 13-30; Rola Odrodzenia i Reformacji w rozwoju koncepcji historii i jej metody. ZNKUL 22,4(1979)37-42; Zur Entstehung und Organisation der polnischen Nuntiatur bis 1572. Mitteilungen des sterreichischen Staatsarchivs 33(1980)58-76; Męka Chrystusa w religijności polskiej XVI-XVIII wieku. W: H. D. Wojtyska, J. Kopeć [red.:] Męka Chrystusa wczoraj i dziś. Lublin 1981, s. 61-79; Stanisław Hozjusz w oczach swoich współczesnych w latach 1548-1563. SW 16 (1979)103-162; Jobert, Hozjusz i tolerancja. Na marginesie książki A. Joberta, De Luther a Mohila. Ibidem, s. 433-436; Polonia "il Regno de Erasmo" nella prima met del XVI secolo. W: The Common Christian Roots of the European Nations. Florence 1982, s. 88-93; Istota rewolucji franciszkańskiej. W: Franciszkanie w Polsce średniowiecznej. Część 1. Lublin 1983, s. 123-128; Mądrość Krzyża - przedmiot kontemplacji i pierwsza zasada działania pasjonisty. W: B. Bejze [red.:] Kontemplacja i działanie. W Nurcie Zagadnień Posoborowych 15(1983)9-18; Księdza Tomasza Hussarzewskiego rozmowy z przygotowującymi się do kapłaństwa. Osiemnastowieczny przyczynek do badań nad genezą teologii pastoralnej. RTK 30,6(1983)293-299; S. Carlo Borromeo e la Polonia negli anni 1578-1584. Rivista di Storia della Chiesa in Italia (RSCI) 38(1984)27-46; Początki kultu i procesy kanonizacyjne św. Kazimierza. Analecta Cracoviensia 16(1984)187-231; L'influsso in Polonia e in Lituania. W: San Carlo e il suo tempo. Atti del Congresso Internationale. Roma 1986, s. 527-549; Papiestwo XV-XVII wieku w poszukiwaniu własnej tożsamości. Kwartalnik Historyczny 92(1986)901-919; Łaska wiary i dar przyjaźni. Studium na podstawie listów Piotra Jerzego Frassati. Więź 29,9(1986)40-55; Polska Akademia Maryjna w Warszawie w połowie XVIII wieku. Studia Claromontana 7(1987)61-69; Cezar Baronio a sprawa kanonizacji św. Kazimierza. Roczniki Historyczne KUL 34,2(1986)513-516; Liudvikas Povilonis i jego Litwa. W: M. Radwan, T. Styczeń [red.:] Ewangelia i kultura. Roma 1988, s. 343-351, Ethos 1(1988)64-71; Józef Garampi i początki studiów nad dziejami nuncjatury polskiej. Studia Theologica Varsaviensia (SThV) 26,2(1988)189-207; Stanislaus Hosius. W: Katholisches Leben und Kirchenreform im Zeitalter der Glaubensspaltung, Heft 48. E. Iserloh [Hrsg.:] Katholische Theologen der Reformationszeit. Heft 5. Mnster 1988, s. 137-152; Bullarium Poloniae. Una iniziativa per la edizione di fonti di storia ecclesiastica. RSCI 42(1988)131-156; Un'Accademia Mariana gi nel 1753 a Varsavia. W: De cultu mariano saeculis XVII-XVIII. Acta Congressus Internationalis in Republica Melitensi anno 1983 celebrati. Vol. 7. De cultu mariano saeculis XVII-XVIII apud varias nationes. Pars altera. Romae 1988, s 405-415; Toma Crnić jedini Sloven nuncije u Poljskoj (1522-1523). Radovi 21(1988)35-44; Toma Crnić, jedyny Słowianin - nuncjusz w Polsce 1522-1523. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne. (ZNUJ-PH) Zeszyt 89. 886(1989)139-148; Katolicka kultura teologiczna między Wisłą i Bugiem do końca XVIII wieku. W: J. Kłoczowski [red.:] Dzieje Lubelszczyzny. T. 6. Warszawa 1989, s. 215-228; San Carlo Borromeo ed il Concilio di Trento. Studia Borromaica 3(1989)45-63; Kazimierz Jagiellończyk - święty na wszystkie czasy. W: M. Zahajkiewicz [red.:] Chrzest Litwy. Lublin 1990, s. 137-148; Polski Instytut Historyczny w Rzymie (dawne i nowe inicjatywy badawcze i edytorskie). Informationes Pontifcii Instituti Studiorum Ecclesiasticorum 5(1991)15-38; La Chiesa cattolica nel "commonwealth" polacco all'epoca dei Borromei. Studia Borromaica 5(1991)43-56; Rozmowy budzińskie (październik 1524 - styczeń/ /luty 1525). Ostatnie próby ratowania zakonu krzyżackiego w Prusach. Sobótka 47,1-2 (1992)45-56; Jana Chrzciciela Albertrandiego kwerendy archiwalne we Włoszech w latach 1777-1783. ABiMK 61(1992)101-114; La lezione non ascoltata. La Rivista Dalmatica 64(1993)161-163; Girolamo Martinengo, un bresciano nunzio apostolico in Polonia (1548). W: C. Alzati [red.:] Cristianit ed Europa. Miscellanea di studi in onore di Luigi Prosdocimi. Roma 1994, s. 721-728; Da Roma a Cracovia. I viaggi degli inviati pontifici in Polonia nei sec. XVI-XVIII. W: D. Quirini-Popławska [red.:] Viaggio in Italia e viaggio in Polonia. ZNUJ-PH Fasciculus 110. 1127(1994)85-107; O. Bernard Kryszkiewicz pasjonista (1915-1945), nauczyciel wiary w czasach trudnych. Życie Duchowe 4(1995)85-98; Kancelaria jako podstawa zbiorów w Archiwum Watykańskim ABiMK 64(1995)59-66; Diecezja warmińska w świetle procesów informacyjnych "o życiu i obyczajach" nominatów królewskich na to biskupstwo w Polsce przedrozbiorowej. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 211,1(1996)3-27; Pasjoniści w Rawie, 1939-1945. Słowo Krzyża 41(1996)3-13; Hosius Stanislaus. Lexicon fr Theologie und Kirche. Freiburg 5(1996)284-285; Duchowość kanoników regularnych. Saeculum Christianum 3,1(1996)125-130; Nieznana relacja o rzymskokatolickiej diecezji kijowskiej z roku 1659. RTK 43,4 (1996)275-282; Siemikowski Wojciech, penitencjarz polski w Rzymie. Polski Słownik Biograficzny. Kraków 37(1996)44-45; Sieprski Andrzej, wojewoda rawski. Tamże, kol. 241-243; Ks. Walerian Meysztowicz i jego "Antemurale". W: Mistrz i Przyjaciel. Księga ku czci Księdza Profesora M. T. Zahajkiewicza. Lublin 1997, s. 107-111; Niektóre zagadnienia dotyczące genezy i organizacji Papieskiego Kolegium Misyjnego w Braniewie. SW 34(1997)131-149; Dlaczego August III nie uzyskał w Rzymie tytułu "Rex Orthodoxus". Polski epizod w dziejach papieskiego rozdawnictwa katolickich tytułów monarszych. W: Christianitas et cultura Europae. Księga jubileuszowa Profesora J. Kłoczowskiego. Część 1. Lublin 1998, s. 180-186; "Avisi" jako szczególny gatunek informacji gromadzonej przez papieską służbę dyplomatyczną w Polsce XVI i XVII wieku. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 42(1998)45-58; Maryja - Matka Świętej Nadziei. Jej kult i jego promocja w zgromadzeniu pasjonistów. W: K. Kowalik [red.]: Tradycja i otwartość. Księga pamiątkowa poświęcona Ojcu Profesorowi Dr hab. Stanisławowi Celestynowi Napiórkowskiemu. Lublin 1999, s. 257-267.
Recenzje i polemiki: Odpowiedź na recenzję PP. Pietrzyka i Urbana. KMW 1,175(1987)143-145; A. Dunajski. Chrześcijańska interpretacja dziejów w pismach Cypriana Norwida. Lublin 1985. Norwid teolog? Studia Norvidiana 5-6(1987-1988)247-252; M. Jaow. Le guerre veneto-turche del XVII sec. in Dalmazia. Venezia 1991. Revue d'Histoire Ecclsiastique 78(1003)889-891; J. W. Woś. La Polonia, mille anni di storia. Trento 1990. RSCI 47(1993) 195-197.
Articuli Encyclopaedici: Encyklopedia Katolicka KUL.
1(1973): Adoratorki 105-107; Africanus Sextus Julius 132; Aquarico 197; Ahwaz 200; Aiquile 203; Akademia Mariańska 216; Akademia Ostrogska 217-218; Akwizgrańska reguła 287; Alanowie 289; Albani 293-294; Albania 294-296; Alberyk II ze Spoleto 309-310; Albrecht Pruski 313-314; Aleksander św. 324; Amand św. 401-402; Amboise 407; Ambroży z Aleksandrii 416; Amerbach Bonifatius 421; Andrzej z Wiślicy bp 544; Anglia 557-565; Antypapież 727-728; Arason Jón bp 860-861; Archidiecezja 873-874; Archinto Filippo abp 875; Arcybiskup 891; Arcybiskupstwo 891; Arcychrześcijański król 896; Armagh 927; Augsburski pokój religijny 1064-1065; Augustynizm polityczny 1129-1131; Auto da f 1157; Bailly Emmanuel Joseph 1262-1263; Baliw 1284; Baliwat 1284; Ball John 1285; Baltazar z Pescii 1290;
2(1976): Barberigo 21; Bazylejski sobór 129-132; Benedykt I papież 218; Bernard z Luksemburga OP 308; Biandrata Giorgio 374-374; Bibliotekarz Kościoła Rzymskiego 497; Biczownicy 517-520; Biskupów katalogi 617-619; Blackwell George 651-652; Bongiovanni Berardo 790-791; Bonifacy VI papież 795; Bora Katharina 808; Borgia 814-815; Broniewski Marcin 1089; Brus Antonin 1112; Canobio Giovanni 1313; Carafa 1325-1326; Centurie Magdeburskie 1424;
3(1979): Cervus, Jelonek, Jan 24; Chełmiński Marcjan 136; Cochlaeus 531-532; Czarna śmierć 755; Czepiel Mikołaj 833; Davia Giovanni Antonio 1044-1045; Delfino Zaccaria 1129;
4(1983): Du Perron Jacques 364-365; Eck Johann 648-649; Edykt Nantejski 666-667; Edykt Wormacki 667; Exurge Domine bulla 1473-1474;
6(1993): Grassi Achille kard. 49-50; Gropper Johann, teolog 188-189; Hadrian IV papież 458-459; Hohenems Mark Sittich kard. 1114
|